جداسازی و شناسایی مولکولی قارچ های سولفورزدای دی بنزوتیوفن

نفت یکی از مهمترین منابع تولید انرژی است که حاوی انواعی از ترکیبات آلی گوگرددار می باشد. در طول سوختن این ترکیبات اکسید گوگرد تولید شده که منجر به آلودگی اتمسفر و خاک می شود، بنابراین ضروری است که جهت کاهش آلودگی ناشی از اکسید گوگرد، مقدار گوگرد موجود در نفت کاهش یابد. روش شیمیایی هیدرودسولفوریزاسیون (hds) رایج ترین روش مورد استفاده جهت انجام این کار می باشد، اما بسیاری از ترکیبات آروماتیک گوگرددار از قبیل: dbt به این فرآیند مقاوم هستند و بعد از گوگردزدایی در نفت باقی می مانند. از این رو فرآیند های بیوتکنولوژی از قبیل: گوگردزدایی زیستی می تواند به عنوان یک روش مکمل و یا جایگزین فرآیند hds مورد استفاده قرار گیرد. امروزه تحقیقات بسیاری جهت توسعه گوگردزدایی زیستی صورت گرفته است که از dbt به عنوان ترکیب مدل استفاده شده است. در این مطالعات بیشتر به باکتری ها پرداخته شده است و قارچ ها کمتر مورد بررسی قرار گرفته اند. در حالیکه قارچ ها از طریق سیتوکروم p-450 و آنزیم های خارج سلولی خود قادر به متابولیزه کردن طیف وسیعی از مواد شیمیایی و هیدروکربن های چند حلقه ای آروماتیک هستند. از این رو در تحقیق حاضر جداسازی و شناسایی مولکولی قارچ هایی با قابلیت مصرف dbt بعنوان منبع گوگرد، مورد هدف قرار گرفته است. جهت بررسی میزان کاهش غلظت dbt و متابولیت های حاصل از گوگردزدایی آن توسط سویه های جداسازی شده، تکنیک های hplc و gc-ms بکار گرفته شد. در نهایت از طراحی آزمایش جهت افزایش رشد بیومس قارچی و میزان گوگردزدایی از dbt استفاده شد که برای این کار در ابتدا فاکتور های موثر بر میزان گوگردزدایی به روش یک فاکتور در هر زمان، انتخاب شده و سپس از طریق نرم افزار design expertو طراحی آزمایش بانکس- بنکن، تاثیر هر فاکتور در حالت رشد بر میزان گوگردزدایی و همچنین بر سایر فاکتور ها مورد ارزیابی قرار گرفت. آنالیز آزمایش های طراحی شده از طریق hplc انجام شد. 2 قارچ از خاک های آلوده به نفت و گازوییل جمع آوری شده از مناطق مختلف ایران، جداسازی شد و در پایگاه اطلاعاتی ncbi با نام های اگزوفیالا اسپینیفرا fm با شماره دسترسی kc952672و فوزاریوم اگزوسپوریوم fe با شماره دسترسی kf554100 ثبت گردیدند. سویه fm پس از گذشت 168 ساعت رشد در دمای 30 درجه سانتی گراد و دور rpm180 قادر به مصر ف 99 درصد از dbt بعنوان منبع گوگرد بود. این سویه از مسیری مشابه مسیر 4s جهت گوگردزدایی dbt استفاده کرد بطوریکه محصول نهایی مسیر فوق که 2- هیدروکسی بی فنیل (2-hbp) می باشد را به ترکیب 1-3- بنزن دی ال، 5- هگزیل ترانسفورم نمود زیرا ترانسفورماسیون ترکیبات بی فنیلی موجب کاهش سمیت آن ها می گردد و در این صورت تحمل قارچ نسبت به این ترکیبات بیشتر می شود. سویه fe قادر بود، 87 درصد از dbt را بصورت کومتابولیسم با سایر منابع کربنی از قبیل: گلوکز مصرف نماید و سبب ترانسفورماسیون آن به ترکیب جدید 2،4- بیس (1،1- دی متیل اتیل)- فنل شد و این ترانسفورماسیون به گونه ای است که ارزش سوختی نفت کاهش نمی یابد زیرا نسبت به dbt، 2 کربن به ساختار متابولیت نهایی ذکر شده، اضافه شده بود. طبق طراحی آزمایش انجام شده، بهینه دما، ph و غلظت dbt در گوگردزدایی سویه fm به ترتیب 17/27، 06/4 و 3/0 بدست آمد. بنابراین سویه های قارچی جداسازی شده می توانند کاندیدای مناسبی برای گوگردزدایی از نفت باشند.